Het bombardement van Kopenhagen 1807

Dit jaar in september is het tweehonderd jaar geleden dat Kopenhagen door Engelse land- en zeestrijdkrachten werd gebombardeerd.

De organisatie 'Golden Days in Copenhagen' had het bombardement van Kopenhagen als thema voor hun jaarlijkse festival in september.

1807. Napoleon Bonaparte, leider van Frankrijk heerste met zijn legers in Europa. Engeland, zijn belangrijkste tegenstander beheerste met zijn vloot de zee. Via een handelsembargo en blokkade van havens probeerde Engeland Frankrijk te isoleren.

Beide landen hielden elkaar in evenwicht en probeerden neutrale staten aan hun kant te krijgen. Denemarken was een van die neutrale landen. Engeland eiste van Denemarken dat het de handel met Frankrijk zou staken. Dat weigerde Denemarken, omdat het daarmee zijn neutraliteit zou opgeven en de kant van Engeland zou kiezen. Denemarken vreesde een Franse inval. Daarnaast was handel in oorlogstijd heel profitabel.

In Engeland deed het gerucht de ronde dat Denemarken op het punt stond met zijn vloot de Fransen te steunen. Engeland eiste dat Denemarken geen handel meer met Frankrijk zou drijven en de Deense vloot zou uitleveren. Dit weigerde Denemarken. Engeland besloot om met macht zijn eisen af te dwingen en stuurde een combinatie van land- en zeestrijdkrachten - 65 oorlogsschepen, 300 transportschepen en 30.000 landmanschappen - op Denemarken af. 

Het Deense leger zat in Sleeswijk-Holstein - tot 1864 hertogdommen van de deense koning - om een inval vanuit het zuiden te voorkomen.

Kopenhagen werd verdedigd door 14.000 deels slecht getrainde manschappen, maar men voelde zich veilig achter de beschermende wallen rondom de stad. Legers vochten op slagvelden tegen elkaar, niet tegen burgers in een stad. De Deense oorlogsvloot lag in de haven, ontmanteld om aan te tonen dat Denemarken neutraal was in het grote Europese conflict.

Drie nachten lang werd Kopenhagen vanaf land en zee gebombardeerd. Meer dan 14.000 bommen en brandraketten werden op Kopenhagen afgevuurd. De brandraketten waren een nieuw staaltje oorlogstechniek, ontworpen door de engelsman William Congreve.

Kopenhagen telde in die tijd 30.000 inwoners. Het aantal burgerdoden werd lange tijd geschat op 1600. De Engelsen beweerden dat het er 5000 waren. Volgens een recente telling in kerkregisters zijn er 250 burgers omgekomen, terwijl een ander onderzoek tot 84 burgersslachtoffers komt en 188 gesneuvelde en 346 gewonde militairen.

Een deel van de oude binnenstad van Kopenhagen was verwoest of verbrand.

De Engelsen namen de Deense oorlogsvloot mee als oorlogsbuit: 18 linieschepen, 17 fregatten, 7 brikken en een aantal kleinere schepen plus al het materiaal wat in de militaire haven aanwezig was.

In 1813 ging de Deense staat bankroet en bij de vrede van Versailles in 1814 ging Noorwegen verloren. De Deense koning was 800 jaar lang ook koning van Noorwegen, dat nu bij Zweden werd gevoegd. In 1840 werd Noorwegen zelfstandig. Na deze vrede was Denemarken er zich van bewust geen grootmacht meer te zijn, maar een klein land in het noorden van Europa.

Maar het leidde ook tot een opleving in de Deense kunst, een Deense gouden eeuw die vijftig jaar duurde. Schilderkunst en literatuur ontwikkelden zich sterk. En het centrum Kopenhagen werd herbouwd in de classicistische stijl die vandaag de dag nog steeds te zien is.