De archipel van Zuid Funen
In her voorjaar van 2024 is de archipel van Zuid
Funen door de UNESCO aangewezen als geopark.
Wat is een geopark
Een geopark is een geografisch gebied, waar
de unieke geologische formatie van het landschap een beslissende
betekenis heeft voor de levenswijze in het gebied. De geologie, de
natuur en de cultuurhistorie vormen een geheel, en binnen dit geheel is
de mens een onderdeel. De mens is afhandelijk van de natuurlijke
omstandigheden, die op hun beurt beïnvloed worden door veranderingen in
het klimaat.
Het geopark van Zuid Funen omvat een
groot gebied van zowel land als water, het
is geen park met een ingang. Het
zuiden van Funen en de zee met de eilanden ten zuiden van Funen
(overigens zelf ook een eiland, maar dan groter) maken deel uit van het
park. Het geheel is een samenwerkingsverband van vier gemeentes.
(Lyø, een van de eilanden in de archipel)
Het geopark
Het geopark Archipel van Zuid Funen is een van de grootste overstroomde
ijstijdlandschappen op aarde. Zijn geschiedenis begon meer dan
tienduizend jaar geleden aan het einde van de laatste ijstijd, toen
Denemarken nog verbonden was met Engeland en met Zweden. Wat nu de
archipel en dus zee is, vormde samen met het zuiden van Funen een
samenhangend landschap met heuvels, bossen en meren.
Toen het ijs begon te smelten, steeg de zeespiegel en de lager gelegen
delen van het landschap verdwenen onder water, de hogere delen bleven
droog en vormen nu het zuiden van Funen en de 55 eilanden van de
archipel. Onder water zijn nog de sporen te vinden van bossen en van
bewoning uit het stenen tijdperk.
(Svanninge Bakker op Zuid-Funen)
Het smelten van de gletsjers heeft het landschap gevormd en heeft de
levensmogelijkheden bepaald. De ondiepe zee met zijn talrijke eilanden,
de gevarieerde kustlijn waren en hebben nog steeds hun invloed op het
leven op de eilanden, op de zeevaart en de landbouw.
Diverse plekken in het zuiden van Funen zijn door hun geologie
buitengewoon interessant. Drie van deze gebieden zijn aangewezen als
internationale geosites, te weten: Klintholm Kalkgrave, Ristinge Klint
en de hele archipel van Zuid Funen.
(Strandhuisjes bij Dyreborg, Zuid Funen)
Meer informatie in het Engels en Deens op de
site van Archipel
van Zuid Funen
Augustus 2024
Jan Baptist
© De foto's bij dit artikel zijn door mij genomen in 2018.