De Deense hereniging

In 2020 was het 200 jaar geleden dat wat nu Zuid-Jutland heet, herenigd werd met de rest van Denemarken. Er werden allerlei festiviteiten georganiseerd om de hereniging te herdenken, maar de corona-pandemie gooide roet in het eten. Een paar kleinere activiteiten konden doorgang vinden, de grotere werden verplaatst naar dit jaar, 2021. en gezien de stand van de pandemie in Denemarken gaan deze activiteiten dit jaar wel door.

Even wat achtergrond, want hoezo hereniging?
De landstreken Sleeswijk, Holstein en Lauenburg waren lange tijd hertogdommen onder de koning van Denemarken. Hij bestuurde de drie gebieden als hertog. De zuidelijke helft van Sleeswijk samen met Holstein kennen we nu als Sleeswijk-Holstein, het noordelijkste landgebied van de Bondsrepubliek Duitsland. Lauenburg is nu een gemeente in Sleeswijk-Holstein op de grens met Niedersachsen.

In het revolutiejaar 1848 breekt er een oorlog uit tussen Pruisen en Denemarken om deze drie gebieden, die zich van Denemarken willen losmaken en lid willen worden van de toen juist opgerichte Duitse Bond, de voorloper van de Bondsrepubliek Duitsland. De oorlog eindigt onbeslist, mede door ingrijpen van Engeland.

In 1864 breekt er een opstand uit in Sleeswijk en Holstein, omdat Denemarken een grondwet heeft ingevoerd die tegen de afspraak in ook voor de hertogdommen geldt. De bevolking daar is het er niet mee eens en eist naast een eigen grondwet wederom het lidmaatschap van de Duitse Bond. Het lukt Denemarken in eerste instantie de opstand te beteugelen, maar dan grijpen Pruisen en Oostenrijk in. Deze keer wint Pruisen en Denemarken verliest de drie gebieden.

In 1920, na een door Duitsland verloren oorlog, lukt het de Denen om te komen tot een volksstemming. Niet tegelijk in alle drie de gebieden, want dat zou gunstig zijn voor Duitsland, maar alleen voor het noordelijke en zuidelijke deel van Sleeswijk. Holstein en Lauenburg waren door en door Duitsen gebieden. De scheidslijn die in Sleeswijk werd getrokken tussen noord en zuid liep waar nu de huidige grens loopt tussen Denemarken en Duitsland. Na de stemming bleek het noordelijke deel in meerderheid voor Denemarken en het zuiden in meerderheid voor Duitsland te hebben gekozen. En dit was volgens verwachting.

En zo is het nu nog, met een Deense minderheid in Sleeswijk-Holstein en een Duitse in Zuid-Jutland. Ieder met een eigen vereniging en onderwijs in de eigen taal. En met alle rechten en plichten die erbij horen als je in een bepaald land woont.

Meer info op de site van de Deense graenseforeningen